Uitdagingen en kansen voor starters op de woningmarkt
Ben je van plan om je eerste huis te kopen? Dan weet je waarschijnlijk al dat dit tegenwoordig een flinke uitdaging kan zijn. De woningmarkt is krap, de prijzen zijn hoog en er zijn veel dingen om rekening mee te houden. Maar geen zorgen, er zijn ook kansen en oplossingen die het mogelijk maken om toch jouw droomhuis te vinden.
In deze blog bespreken we de belangrijkste ontwikkelingen, uitdagingen en mogelijkheden voor starters op de woningmarkt, aangevuld met actuele cijfers en feiten.
De krapte op de woningmarkt
De woningmarkt is al jaren krap. De vraag naar huizen groeit sneller dan het aanbod, waardoor de prijzen stijgen. In 2023 was het woningtekort opgelopen tot 390.000 woningen, dat is 4,8% van de totale woningvoorraad. Dit tekort heeft grote sociale gevolgen: jongeren blijven langer bij hun ouders wonen, stellen wachten met samenwonen of gezinsuitbreiding, en ouderen blijven in hun grote huizen omdat ze geen alternatief hebben.
Wet- en regelgeving
Er zijn verschillende overheidsmaatregelen die moeten helpen om jouw kansen op de woningmarkt te vergroten. Denk aan de verlaging van de overdrachtsbelasting voor starters. In 2021 werd bijvoorbeeld de overdrachtsbelasting voor starters verlaagd naar 0%, terwijl beleggers nu 10,4% betalen.
Sinds 1 januari 2024 kunnen ouders van kinderen van 18 tot en met 39 jaar eenmalig een bedrag van € 31.813 belastingvrij schenken voor de aankoop van een woning. Als deze mogelijkheid er is, geeft dit een mooie boost aan jouw mogelijkheden. Maar ondanks deze maatregelen blijft het vaak moeilijk om een hypotheek te krijgen, vooral als je een lager inkomen hebt of geen overwaarde uit een vorige woning kunt gebruiken.
Uitdagingen voor starters
Een van de grootste uitdagingen voor jou als starter is de betaalbaarheid van een woning. De stijgende hypotheekrente en huizenprijzen maken het moeilijker om een geschikte woning te vinden die binnen je budget past. In 2023 was de gemiddelde verkoopprijs van een bestaande woning € 416.153,- en voor nieuwbouw € 503.370,-. Hoewel de lonen de afgelopen tijd zijn gestegen, blijft het voor veel starters lastig om voldoende te kunnen lenen. Bovendien kan een studieschuld of private lease je hypotheekmogelijkheden verder beperken.
Financieringsmogelijkheden
Gelukkig zijn er verschillende manieren om de financiering rond te krijgen. Het begint allemaal met een goede inventarisatie door een hypotheekadviseur, om zo helder te krijgen wat jouw inkomen precies is en wat daarmee het uitgangspunt wordt voor jouw hypotheek.
Hypotheken met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) zijn vaak aantrekkelijk voor starters vanwege de lagere rente. In 2024 is de NHG-grens verhoogd naar € 435.000,-. Is er nog ruimte om te verduurzamen? Dan is de NHG-grens voor 2024 € 461.100. Met een hypotheek met NHG weet je zeker dat je hypotheek past bij je inkomen en is er een vangnet als je je hypotheek niet meer kunt betalen omdat je relatie uitgaat, je partner overlijdt of er iets anders gebeurt dat je leven ingrijpend verandert. Meer weten over NHG?
Ook kun je gebruikmaken van spaargeld of schenkingen van familie. Niet iedereen is in die positie natuurlijk. Dan is het goed om je te verdiepen in de mogelijkheden van een starterslening binnen de gemeente waar je wilt gaan wonen.
Deze leningen zijn speciaal bedoeld om starters te helpen bij de aankoop van hun eerste huis. Met een starterslening kun je het verschil overbruggen tussen de prijs van de woning en de maximale hypotheek die je op basis van je inkomen kunt krijgen. De voorwaarden en beschikbaarheid van startersleningen verschillen echter per gemeente. Het maximale bedrag dat je kunt lenen en de looptijd van de lening kunnen ook variëren. Daarom is het belangrijk om je goed te verdiepen in de mogelijkheden binnen jouw gemeente.
Het is verstandig om hierover advies in te winnen bij een hypotheekadviseur. Zij kunnen je helpen om de verschillende opties te vergelijken en de juiste keuze te maken op basis van jouw persoonlijke situatie. Een adviseur kan je ook helpen bij het aanvraagproces en ervoor zorgen dat je voldoet aan alle voorwaarden die de gemeente stelt.
Alternatieve woonvormen
Door de krapte op de woningmarkt ontstaan er steeds meer alternatieve woonvormen. Denk aan tiny houses, co-housing (samenwonen met anderen waarbij je bepaalde ruimtes deelt), en het zelf afbouwen van casco-woningen. Ook worden leegstaande kantoorpanden en andere gebouwen omgebouwd tot woningen. In 2022 werden er bijvoorbeeld 5.100 tiny houses verkocht in Nederland. Deze alternatieven zorgen voor meer aanbod en zijn vaak gericht op het bieden van betaalbare woonruimte.
Toekomstige ontwikkelingen
Hoewel de woningmarkt voor starters uitdagend blijft, zijn er positieve ontwikkelingen op komst. Er is steeds meer aandacht voor het bouwen van nieuwe woningen en het beter benutten van bestaande bouw. Er moeten jaarlijks 100.000 nieuwe woningen bij komen om het tekort aan te pakken.
Echter, het aantal afgegeven bouwvergunningen is de laatste jaren gedaald. In 2023 werden slechts 55.059 nieuwbouwvergunningen afgegeven, een daling van 15% ten opzichte van het jaar daarvoor en het laagste aantal sinds 2016. Dit laat zien dat er nog veel werk aan de winkel is om de bouwproductie op peil te krijgen, dus op korte termijn ga je hier helaas nog weinig van merken. Hou in de tussentijd de nieuwbouwprojecten in jouw regio goed in de gaten en zorg ervoor dat je er direct bij bent als zich een kans voordoet.
Opofferingen doen en samen kopen
Omdat je budget vaak beperkt(er) is, moet je misschien bepaalde opofferingen doen. Dit kan betekenen dat je bijvoorbeeld kiest voor een woning met een lager energielabel of dat je besluit om samen met vrienden of familie een huis te kopen. Of een woning zoekt in een andere regio, waar de prijzen wat lager liggen. Dit kan een goede oplossing zijn om de kosten te delen en toch een woning te bemachtigen die aan je wensen voldoet. In Nederland koopt inmiddels een steeds groter aantal starters samen met anderen een huis.
Conclusie
Het kopen van je eerste huis kan een uitdagende opgave zijn, maar er zijn zeker mogelijkheden en oplossingen die het haalbaar maken. Het is belangrijk om goed op de hoogte te blijven, de lokale markt (samen met jouw adviseur of makelaar) in de gaten te houden en je te verdiepen in de beschikbare financieringsopties. Overweeg ook alternatieve woonvormen en wees bereid om concessies te doen. Met de juiste aanpak en een beetje creativiteit kun je jouw droom van een eigen huis werkelijkheid laten worden.
Veel succes!
Heb je nog vragen of wil je meer informatie over dit onderwerp? Neem gerust contact met ons op! We helpen je graag verder met persoonlijk advies op maat.